Vergoeding voor eigen gelden op gemeenschappelijke rekening?

Wanneer u eigen gelden stort op een gemeenschappelijke bankrekening (op naam van één van de echtgenoten of op naam van uzelf) die wordt gebruikt om uitgaven voor het gezin te doen, zullen uw eigen gelden na een tijdje niet meer traceerbaar zijn. Zij zullen ‘vermengd’ worden met de gemeenschappelijke gelden en derhalve ook gemeenschappelijk worden.

Wanneer u bij echtscheiding dit geld terug wil vorderen van de gemeenschap, dan kan dat, maar u zal zelf het bewijs moeten aanbrengen. Welk bewijs?

In 2011 deed het Hof van Cassatie reeds uitspraak over de problematiek. De storting van de eigen gelden in de gemeenschap was voldoende om een vergoeding te verkrijgen zonder aan te tonen wat er met die gelden was gebeurd.

Op 4 september 2020 beslist het Hof echter dat dit onvoldoende is. Er werd een bijkomende voorwaarde toegevoegd. U moet niet enkel kunnen aantonen dat u gelden heeft gestort in de gemeenschap, maar dat deze ook effectief “vermengd” zijn.

Na dit arrest bleef het in de praktijk echter nog steeds niet duidelijk hoe de vermenging kon worden aangetoond.  Op 17 maart 2022 bracht Cassatie verder verduidelijking. Het Hof bevestigt haar eerder standpunt maar voegt er nog aan toe dat de vermenging van eigen gelden met gemeenschapsgelden “onomkeerbaar” moet zijn ingevolge bewerkingen op de bankrekening zodat de eigen gelden niet langer individualiseerbaar zijn en daadwerkelijk in het gemeenschappelijk vermogen zijn terechtgekomen.

Stel: u heeft € 20.000,00 eigen gelden gestort op een rekening waar ook gemeenschapsgelden op worden gestort. Met deze rekening worden gemeenschappelijke uitgaven betaald, bijvoorbeeld met betrekking tot het onderhoud van het gemeenschappelijk appartement aan zee. Deze situatie maakt volgens het Hof een volwaardig feitelijk vermoeden uit dat de eigen gelden op onomkeerbare wijze vermengd werden met de gemeenschappelijk gelden.  De gemeenschap zal u moeten vergoeden voor de ‘verarming’ die uw vermogen heeft ondergaan.

Vergoeding voor eigen middelen in gemeenschappelijk goed?

Ook de eigen middelen geïnvesteerd in een gemeenschappelijk goed zal u bij echtscheiding kunnen terugvorderen. Let wel, u draagt een dubbele bewijslast. U moet kunnen aantonen dat de geïnvesteerde middelen eigen waren. Daarnaast zal u moeten aantonen dat deze middelen werden geïnvesteerd in de verwerving, verbetering of instandhouding van een gemeenschappelijk goed.

Belangrijk om te weten is ook dat de middelen die u kan terugvorderen van de gemeenschap meegroeien met de eventuele waardevermeerdering van het goed.

Stel: in 2000 koopt u samen met uw echtgenoot een huis aan met waarde € 200.000,00. U investeert hierin € 50.000,00 eigen middelen. Bij de echtscheiding in 2022 is het huis € 320.000,00 waarde. U heeft recht op een vergoeding van één vierde van de huidige waarde van de woning, ofwel € 80.000,00.

Dus: als u trouwt onder het wettelijk stelsel en u wendt eigen middelen aan voor gezinsuitgaven of voor de aankoop van een gemeenschappelijk goed, houd dan steeds alles goed bij: bankrekeninguittreksels, notariële akte(s) van een schenking of erfenis, onderhandse akte(s), … In het geval van echtscheiding zal u immers uw eigen middelen pas kunnen terugkrijgen als u erin slaagt afdoende bewijs te leveren.

Heeft u hierover nog vragen of bedenkingen? Contacteer ons gerust.

Davine Dujardin

Eva Kindt