Het is dan ook essentieel goed geïnformeerd te zijn omtrent deze renovatieverplichting, vooraleer een dergelijke woning wordt aangeschaft. We lijsten de hoofdlijnen van de nieuwe regeling voor u op.    

1.

De nieuwe renovatieverplichting voor residentiële onroerende goederen wordt opgelegd aan verkrijgers van “energieverslindende woningen en collectieve woongebouwen met een EPC-label E of F. 

2.

Een appartement binnen een gebouw met mede-eigendom valt hier dus eveneens onder. Het energetisch renoveren tot label D is een wettelijke verplichting voor elk appartement dat vanaf 2023 wordt aangekocht, óók als de andere appartementen niet van eigenaar veranderen. 

3.

Het instrument om te weten hoe energiezuinig of energieverslindend een woning is, is het energieprestatiecertificaat (EPC). Het EPC bevat volgende informatie:

 -   een energiescore (uitgedrukt in Kwh/m²/jaar);

- een energielabel, gaand van “A” (energiezuinig) tot “F” (energieverslindend);

- aanbevelingen opdat nieuwe eigenaars weten welke renovatiewerken prioritair zijn. 

Het energieprestatiecertificaat residentiële gebouwen moet, als er publiciteit wordt gemaakt, beschikbaar zijn ten laatste bij de eerste bekendmaking van die publiciteit. Als er geen publiciteit wordt gemaakt dan moet het certificaat ten laatste voorafgaand aan het ondertekenen van de onderhandse koopovereenkomst (“compromis”) beschikbaar zijn, of indien er geen onderhandse koopovereenkomst is voor het verlijden van de authentieke akte.

1.

De renovatieverplichting geldt wanneer één van de volgende situaties zich voordoet:

- een residentieel gebouw wordt notarieel overgedragen in volle eigendom (bijv. door verkoop, erfpacht, opstal, schenking, ruil,..);

- een recht van opstal of erfpacht wordt gevestigd op een residentieel gebouw.

De nieuwe verplichting geldt voor aktes verleden sedert 01.01.2023.

Op overdracht door erfenis of overdracht van aandelen is de verplichting niet van toepassing. 

Als het residentieel gebouw na overdracht vervolgens tijdens de duurtijd van 5 jaar wordt vererfd of wordt geschonken, dan gaat de renovatieverplichting over op de erfgenaam of legataris en bij een schenking gaat de verplichting over op de koper of de ontvanger van de schenking. 

De erfgenaam, de koper, de ontvanger van de schenking, de erfpachter of de opstalhouder moet dan binnen de resterende termijn voldoen aan het minimaal energieprestatieniveau dat de verkoper, schenker, erfpachtgever of opstalgever zelf diende te halen. 

1. 

De nieuwe eigenaar, erfpachter of opstalhouder zal vanaf de datum van het verlijden van de notariële akte vijf jaar de tijd hebben om het gebouw minimaal te doen beantwoorden aan de voorwaarden verbonden aan een EPC-label D.

2.

Label D is slechts een eerste tussenstap. Het einddoel voor iedere woning of appartement tegen 2050 is uiteindelijk label A. Stapsgewijs zal het te behalen labelniveau worden aangescherpt tot label A om op die manier de noodzakelijke renovatiegolf en transitie naar duurzame verwarmingstechnologieën een grote impuls te geven. 

Om tot label A te komen, heeft de Vlaamse regering een langetermijnpad vastgelegd met verstrengingen in 2028, 2035, 2040 en 2045.  Het is de bedoeling dat bij aankoop vanaf 2028 het EPC-label voor woningen wordt aangescherpt tot label C, vanaf 2035 tot label B en vanaf 2040 tot label A.

Voor appartementsgebouwen is er een afwijkend langetermijnpad gezien het renoveren technisch complexer is, er meerder eigenaars samen tot een beslissing moeten komen en er gezamenlijke financiering moet opgebouwd worden.

Om die reden zou het EPC-label voor appartementen bij aankoop pas vanaf 2040 worden verstrengd tot label B, in plaats van 2035 zoals bij eengezinswoningen Voor aankopen vanaf 2045 zou het EPC-label worden verstrengd tot label A.

Om een grondige renovatie voor zoveel mogelijk gezinnen mogelijk te maken, biedt de Vlaamse overheid heel wat financiële steunmaatregelen aan.

De belangrijkste kan u terugvinden op https://www.vlaanderen.be/premies-voor-renovatie.

Voor een aantal gebouwen geldt de renovatieverplichting niet.

Vooreerst geldt er geen renovatieverplichting voor woongebouwen die binnen een periode van vijf jaar na de notariële akte tot overdracht van eigendom of tot het vestigen of overdragen van een erfpacht of opstalrecht, gesloopt worden. 

Het vestigen of overdragen van een opstalrecht of erfpacht op het dak van een residentieel gebouw is eveneens vrijgesteld van de renovatieverplichting.

Tevens is er voorzien in een vrijstelling van de renovatieverplichting voor residentiële tijdelijke verplaatsbare constructies die niet op permanente wijze met de grond verankerd zijn.

Tot slot zijn woongebouwen die een beschermd monument zijn en deel uitmaken van een beschermd cultureel-historisch landschap, stads- of dorpsgezicht of voorkomt op de inventaris van een bouwkundig erfgoed, vrijgesteld van de renovatieverplichting voor residentiële gebouwen.

 

De niet-naleving van de renovatieverplichting kan worden gesanctioneerd met administratieve geldboetes van € 500 tot € 200.000,00.  Ook zal een nieuwe termijn worden opgelegd waarbinnen het D-label moet behaald worden.

Deze renovatieverplichting is slechts de eerste stap op lange termijn. De komende jaren zullen er nog verstrengingen voorzien worden waarbij het uiteindelijke doel “label A” is voor elke woning vanaf 2050.