A. Situering

Iemand heeft deze verdediging uitgetest, ja zelfs tot voor onze hoogste gerechtelijke instantie, het Hof van Cassatie. Dit evenwel zonder succes.

Het Hof van Cassatie heeft op 14 januari 2020 geoordeeld dat het louter in de hand houden van de smartphone, betekent dat deze "wordt gebruikt". Het Hof stelde dat het verbod "gebruik te maken van een draagbare telefoon die in de hand wordt gehouden" niet nader wordt gespecificeerd en dus in zijn normale betekenis dient te worden uitgelegd. Het gebruik van een draagbare telefoon wordt dus niet beperkt tot welbepaalde handelingen, zoals het bellen of sms'en achter het stuur. Volgens het Hof is het in de hand houden van de smartphone ook een vorm van "gebruik maken ervan".

Inderdaad men kan de smartphone ook gebruiken als accessoire op zijn outfit, als statussymbool: "Kijk eens ik heb de nieuwste iPhone", of om Tinder te checken,...allemaal zaken waar men de smartphone nog voor kan gebruiken.

B. Stilstaan en parkeren

Houd er ook rekening mee dat stilstaan en parkeren, gedefinieerd wordt door de Wegcode, namelijk stilstaan is stilstaan voor een duur die niet langer is dan nodig om personen te laten in of uitstappen en om te laden of te lossen, en parkeren is dan stilstaan langer dan nodig om personen te laten instappen of uitstappen en laden of lossen.

Dus stilstaan, zoals bedoeld in artikel 8.4. van de Wegcode nopens het GSM-gebruik aan het stuur, is dus niet stilstaan aan een rood licht, of de momentjes van stilstand in de file. Daarbij blijft men steeds bestuurder en mag de bestuurder dus eigenlijk niet de smartphone in de hand nemen, dus ook niet om de klok te checken en te zien of volgende afspraak nog tijdig gehaald zal worden.

C. Wat als ik mijn handen niet gebruik?

De vraag stelt zich of het klemmen van de GSM tussen hoofd en schouder dan strafbaar zou zijn. De Politierechtbank van Veurne sprak in 2016 iemand vrij die rondreed met de GSM geklemd tussen hoofd en schouder.

De eerlijkheid gebiedt te zeggen dat het Parket in dit geval had vervolgd op grond van artikel 8.3 2de alinea van de Wegcode, dat stelt dat een bestuurder steeds in de mogelijkheid moet zijn alle nodige rijbewegingen te maken en niet op grond van artikel 8.4. Wegcode. De rechter meende dat er geen aanmerkingen waren op de stuurvaardigheid van de bestuurder in kwestie. Op zich is deze vaststelling niet vrij van enige discussie, want de bewegingsvrijheid is toch beperkt, zodat het moeilijker is om de nodige rijbewegingen uit te voeren bij een incident. Nochtans hebben de rechters in graad van beroep het vonnis bevestigd...

Het oordeel ware ongetwijfeld anders geweest mocht zich een verkeersincident hebben voorgedaan en er zich daardoor een aanrijding zou hebben voorgedaan.
Het klemmen van de GSM tussen hoofd en schouders is op zijn minst risicovol, zeker als er zich een verkeersincident voordoet.

Had het Parket evenwel vervolgd op artikel 8.4 van de Wegcode ware bestraffing misschien wel mogelijk geweest. Men heeft het toestel alleszins met de hand in die positie moeten brengen en zal dat ook weer doen bij het beëindigen van het gesprek.

Wat er ook van zij, het gebruik van een smartphone geklemd tussen hoofd en schouder is allerminst aan te raden.

Het verkeer is zo veel veiliger als iedereen er zo veel mogelijk zijn aandacht bijhoudt en zorgt dat hij op elk ogenblik zijn voertuig onder controle heeft.

D. Besluit

In navolging van het tussengekomen arrest van het Hof van Cassatie is de conclusie dus: BESTUURDER LEG NEER, DIE SMARTPHONE. Nina Derwael zal het graag bevestigen.

Frank Kemseke, advocaat