Stay on track

Stay on track

Moving you forward

Newsletter

Back to overview

Feitelijke samenwoners, opgepast: vrijheid, blijheid heeft een keerzijde!

Published on 19/07/2023

In België zijn er 3 manieren om de relatie met uw partner vorm te geven: u treedt u in het huwelijk, u opteert voor de wettelijke samenwoning, ofwel doet u geen van beiden en dan bent u louter “feitelijk samenwonend”. Een reden om te opteren voor de feitelijke samenwoning kan bijvoorbeeld zijn omdat u uw ‘vrijheid’ wenst te behouden en niet gebonden wil zijn aan bepaalde regels of... aan uw partner. 

Wees echter goed voorbereid want geen regels betekent ook geen bescherming. In onze praktijk ontmoeten we regelmatig cliënten die totaal verrast zijn dat in geval van overlijden of relatiebreuk de bescherming dan ook uitblijft. We zetten voor u enkele aandachtspunten op een rijtje en geven enkele tips mee zodat u toch voldoende bescherming kan inbouwen. 

Vergoedingen bij einde samenwoning: maak een overeenkomst 


Bij de feitelijke samenwoning geldt geen wettelijke bijdrageplicht in de huishouding. De samenwoner die bijdraagt in de lasten van het samenleven doet dit op basis van een gewetensplicht of een natuurlijke verbintenis. Wanneer u dus tijdens het samenwonen meer hebt bijgedragen dan uw ex-partner, of wanneer u bijvoorbeeld meer gelden heeft geïnvesteerd in een gezamenlijk huis, of in het huis van uw partner, zal u het bij het einde van de samenwoning deze gelden niet zomaar kunnen terugkrijgen. 

U zal moeten aantonen dat uw ex-partner zich op ongerechtvaardigde wijze heeft verrijkt en dat het nooit de bedoeling was om de ander definitief rijker te maken. De rechtspraak in België is hieromtrent vrij streng. Zo zijn er rechters die oordelen dat u niet enkel moet aantonen welke investeringen u heeft gedaan, maar ook dat u de meerwaarde moet aantonen van de door u gedane investeringen. 

Om deze discussies uit te sluiten, maakt u best vooraf een samenlevingsovereenkomst op waarin u duidelijke afspraken vastlegt omtrent de samenwoning of de geplande investering. U kan ook opteren voor een schulderkenning waarbij u de investeringen benoemt en aangeeft hoeveel er dient vergoed te worden bijvoorbeeld bij het einde van de relatie. 
 
Geen enkel erfrecht: maak een testament 

Hier bestaan grote misverstanden over. Opgepast, de feitelijke samenwoning gaat met geen enkel erfrecht gepaard. U mag al 30 jaar met uw geliefde samenwonen en lief en leed delen, hij/zij zal niet van u erven als u komt te sterven, en u zal evenmin van hem/haar erven. In het geval er kinderen zijn, gaat het hele vermogen van uw partner naar de kinderen. Als er geen kinderen zijn, zullen de ouders en/of broers/zussen van uw partner erven. 

Als u wenst dat uw partner van u erft, dan dient u een testament op te maken waarin u opneemt wat u wenst dat aan hem/haar toekomt. 

Indien u voorziet dat uw partner van u erft, dan gebeurt de vererving wel aan het fiscaal meest gunstige tarief, indien u de feitelijke samenwoning en het voeren van een gemeenschappelijke huishouding gedurende 1 jaar kan aantonen. Kan u dat aantonen voor 3 jaar dan zal de vererving van de gezinswoning onbelast kunnen gebeuren.  

Voor onverdeelde goederen: beding van aanwas 

Bij aankoop van een gezamenlijk roerend of onroerend goed, kan u voorzien in een aanwasbeding. Voorwaarde is dat u en uw partner elk voor de helft aankopen en ongeveer dezelfde levensverwachting hebben. Een aanwasbeding houdt in dat bij het overlijden van één van de partners zijn/haar deel automatisch aanwast bij het deel van de overlevende partner, dat gebeurt dan buiten de erfenis om. Let wel: de aanwas is onderhevig aan het registratierecht. 

***

Als u opteert voor de feitelijke samenwoning, wees dan goed voorbereid en denk aan het volgende: 

- Het opstellen van een samenlevingsovereenkomst met uw partner bij  aanvang van de samenwoning of bij investeringen
- Het opstellen van een testament 
- Beding van aanwas voor onverdeelde goederen 

Met al deze zaken kunnen wij u helpen. Aarzel niet om ons te contacteren!