Bij verkoop van een verpachte landeigendom, moet de verpachter het recht van voorkoop van de pachter respecteren. 

De pachter of  de bevoorrechte familieleden (die daadwerkelijk aan de exploitatie deelnemen) van de pachter hebben de mogelijkheid om het gepachte goed in kwestie te kopen voor dezelfde prijs en onder dezelfde voorwaarden die de verpachter aan andere kandidaat-koper zou aanbieden. 

Het recht van voorkoop van de pachter gaat vóór op andere voorkooprechten.

De pachter die zich beroept op zijn voorkooprecht, mag de exploitatie gedurende een termijn van 5 jaar niet overdragen, tenzij aan zijn bevoorrechte familieleden. 

Indien de eigenaar het gepachte goed uit de hand wil verkopen, dan moet de notaris ervoor zorgen dat de pachter kennis kan nemen van de inhoud van de akte. Deze akte is opgesteld onder opschortende voorwaarde van niet-uitoefening van het voorkooprecht van de pachter. Enkel de identiteit van de koper wordt opengelaten in de akte. 

Indien de pachter het aanbod aanvaardt, dan moet hij de notaris binnen de 30 dagen na de kennisgeving hiervan op de hoogte brengen. 

Na deze kennisgeving, beschikt de pachter voortaan over een termijn van 60 dagen om de prijs te betalen. 

Indien de pachter het aanbod niet zou aanvaarden dan moet de verpachter het gepachte goed onder dezelfde voorwaarden en prijs aanbieden aan de kandidaat-koper.

De notaris moet verplicht de pachter minstens 15 dagen op voorhand inlichten over de plaats, dag en het uur van de dag van de openbare verkoop en van de sluitingen van de biedingen.

Zolang het Pachtdecreet niet in werking was getreden, was het niet mogelijk om verpachte goederen in België via Biddit aan te bieden, sinds 1 november 2023 kan dit dus wel.

In het geval van Biddit, gaat de notaris over tot toewijzing van het gepachte goed, onder opschortende voorwaarde dat het voorkooprecht niet zal worden uitgevoerd.

De pachter heeft vervolgens een termijn van 10 dagen om - vanaf de kennisneming van een uittreksel uit de akte bij beveiligde zending of via een akte van de notaris - aan te geven gebruik te maken van dit recht. 

De pachter kan zijn recht van voorkoop geheel overdragen of gedeeltelijk, maar in dit laatste geval enkel wanneer hij overige deel zelf uitoefent of laat uitoefenen door een of meerdere bevoorrechte familieleden. 

Bij overdracht van het recht, ontstaat is er van rechtswege pachtvernieuwing in het voordeel van de pachter. 

De pachter mag ook gedurende een periode van 9 jaar vanaf de start van deze nieuwe periode de exploitatie enkel overdragen aan bevoorrechte familieleden. 

“Veilige koper”: De overdracht van het voorkooprecht is niet mogelijk in het geval de koper een natuurlijk persoon is en in de overeenkomst of bij de toewijzing (in het geval van een openbare verkoop) er schriftelijk werd opgenomen hij het pachtgoed gedurende ten minste 18 jaar niet zal opeisen. 

In bepaalde gevallen moet het recht van voorkoop niet aangeboden worden. 

De 2 belangrijkste nieuwigheden zijn de volgende: 

- Indien de pachter de pensioenleeftijd heeft bereikt en geniet van een rust- of overlevingspensioen, en dus niet binnen de 2 maanden nadat de notaris hem dit gevraagd heeft, kan bewijzen dat hij geen pensioen geniet of dat hij niet een bevoorrecht familielid kan aanwijzen die zijn exploitatie kan verderzetten.   Indien de pachter zijn pensioen niet opneemt, zal hij dus sowieso nog altijd blijven genieten van het recht van voorkoop. 

- Indien het goed wordt gekocht door een openbare verpachter voor bebossing of opname in natuurbeheerplan binnen de drie jaar.

Evenwel mag de leefbaarheid van het bedrijf van de pachter niet ernstig in het gevaar worden gebracht (leefbaarheidstoets).  De notaris moet de pachter in kennis stellen van de akte en aangeven dat er geen recht van voorkoop is, behalve indien de pachter kan aantonen dat de leefbaarheid van het bedrijf ernstig is verstoord. De pachter heeft 30 dagen de tijd om door middel van beveiligde zending te reageren. De pachter moet in zijn schrijven expliciet artikel 19§ 7, tweede lid van het pachtdecreet vermelden en een van de redenen aanhalen die wordt opgesomd in dit artikel. Indien deze verklaring van de pachter binnen een termijn van 30dagen wordt betwist, dan moet de rechter hier een oordeel over vellen. 

De pachter kan afstand doen van zijn recht van voorkoop. 

Dit kan enkel gedurende (dus niet vooraf) de pachtovereenkomst, dit moet dan gebeuren bij authentieke akte of verklaring voor de Vrederechter.  Dit gaat dan  ook vaak gepaard met een minnelijke beëindiging van de pacht.