Nooddecreet Vlaams Parlement

Op 18 maart 2020 keurde het Vlaams Parlement het decreet over maatregelen in geval van een civiele noodsituatie met betrekking tot de volksgezondheid goed.

Dit decreet voorziet enerzijds in een afwijking op de omgevingsvergunningsplicht: een omgevingsvergunning of omgevingsmelding is niet vereist voor constructies, functiewijzigingen of exploitaties die tot doel hebben geneesmiddelen en medisch materiaal te maken, de ziekenhuiscapaciteit en de capaciteit van andere zorgvoorzieningen, verzorgingsinrichtingen of onderzoeksinstellingen te verhogen of te verbeteren om de gevolgen van de civiele noodsituatie met betrekking tot de volksgezondheid te voorkomen of te kunnen opvangen.

Anderzijds geeft het decreet een machtiging aan de Vlaamse Regering om nadere regels uit te werken inzake de opschorting, het stuiten of de verlenging van proceduretermijnen of de tijdelijke aanpassing van procedurele of administratieve verplichtingen. In dit kader keurt de Vlaamse Regering nu het uitvoeringsbesluit goed, dat een afwijking voorziet op de reglementering rond de omgevingsvergunning. De termijnverlengingen en extra flexibiliteit die gegeven worden in dit besluit hebben tot doel de gevolgen van de coronacrisis, die een normaal verloop van de procedures verhinderen, op te vangen en te milderen.

Termijnverlengingen vergunningsaanvragen en beroepen

Voor de behandeling van lopende en nieuwe vergunningsaanvragen in eerste aanleg met openbaar onderzoek wordt er een termijnverlenging voorzien van 60 dagen. Voor de behandeling van aanvragen zonder openbaar onderzoek krijgt de vergunningverlenende overheid een termijnverlenging van 30 dagen. Uiteraard hoeven deze termijnen niet uitgeput te worden door de overheid.

Dossiers waar de overheid reeds een einduitspraak (al dan niet stilzwijgend) heeft gedaan over een vergunningaanvraag voor 24 maart, krijgen logischerwijs geen termijnverlenging.

Ook de behandelingstermijn voor de lopende en nieuwe administratieve beroepen met betrekking tot omgevingsvergunningen wordt verlengd met 60 dagen. Deze termijnverlenging wordt voorzien omdat de bevoegde overheid in beroepsprocedures het eventuele openbaar onderzoek moet hernemen en desgevallend een hoorzitting houden.

De termijn waarbinnen beroep kan ingesteld worden tegen een vergunningsbeslissing in eerste aanleg wordt ook verlengd met 30 dagen. De totale beroepstermijn bedraagt dan 60 dagen. Concreet betreft het de beroepstermijn voor:

• beroepen tegen beslissingen (in 1ste aanleg) die genomen worden vanaf 24 maart 2020 tot en met 24 april 2020;
• beroepen tegen beslissingen (in 1ste aanleg) die genomen werden vóór 24 maart 2020, waarbij de gebruikelijke beroepstermijn van 30 dagen nog niet is afgelopen op 24 maart 2020.

Het verlengen van de beroepstermijn met 30 dagen is noodzakelijk om de rechten van belanghebbende te vrijwaren gelet op de restrictieve maatregelen die uitgevaardigd werden door de federale regering met betrekking tot essentiële verplaatsingen en "social distance" regels. In sommige gemeentes kunnen evenwel beslissingen op afspraak ingekeken worden, maar dit is niet in alle gemeentes het geval en haalbaar, en bovendien is het ook niet wenselijk dat burgers zich in deze periode genoodzaakt voelen om beslissingen in te kijken op het gemeentehuis.

Gezien de termijn om beroep in te stellen verlengd wordt, wordt ook de termijn waarna gebruik kan gemaakt worden van de omgevingsvergunning verlengd met 30 dagen. De totale termijn bedraagt dan 65 dagen.

De beroepstermijn van 45 dagen voor een procedure bij de Raad voor Vergunningsbetwistingen wordt niet gewijzigd.

Als de corona-crisis blijft aanhouden, kunnen de termijnen nog aangepast worden.

Openbaar onderzoek omgevingsvergunning

Het organiseren van een volwaardig openbaar onderzoek van 30 dagen is omwille van de federale restrictieve maatregelen met betrekking tot essentiële verplaatsingen en "social distance" regels zeer moeilijk.

De openbare onderzoeken die lopen op de 24 maart worden geschorst en verdergezet na 24 april 2020. Bezwaren die ingediend worden tijdens de periode van schorsing worden wel als ontvankelijk beschouwd. De organisatie van nieuwe openbare onderzoeken zal slechts plaatsvinden na 24 april 2020.

De burger is op de hoogte van het verloop van een bepaald openbaar onderzoek door de voorziene bekendmakingsregeling. De gemeentelijke website moet immers de start- en einddata van de openbare onderzoeken actueel houden. Ook de data op de gele affiches die op het terrein werden aangeplakt moeten desgevallend worden aangepast.

Hoorzittingen en adviesverlening

Het omgevingsvergunningsdecreet en het omgevingsvergunningsbesluit voorzien dat de vergunningsaanvrager in de gewone vergunningsprocedure eerste aanleg kan vragen om gehoord te worden door de bevoegde omgevingsvergunningscommissie. In beroep kan zowel de vergunningsaanvrager als de beroepsindiener vragen om gehoord te worden door de bevoegde overheid of de bevoegde omgevingsvergunningscommissie. Dit is omwille van de federale restrictieve maatregelen met betrekking tot essentiële verplaatsingen en "social distance" niet aangewezen. Daarom wordt voorzien dat het bevoegde bestuur of de voorzitter van de omgevingsvergunningscommissie kan beslissen hoorzittingen schriftelijk, via teleconferentie of via videoconferentie te houden.

Het zou kunnen dat een adviesinstantie door personeelstekort niet tijdig adviezen kan verstrekken. Een uitblijvend advies wordt tijdens de duur van de maatregelen niet langer automatisch geacht stilzwijgend gunstig te zijn. Met laattijdige adviezen kan de bevoegde overheid dus wel degelijk rekening houden. Wel kan als het advies uitblijft, aan de adviesvereiste worden voorbijgegaan. Hierbij is het aangewezen dat de bevoegde overheid en de adviesinstantie elkaar hierbij zoveel mogelijk raadplegen.

Is de capaciteit van een adviesinstantie ontoereikend, en passeren hierdoor dossiers waarin normalerwijze een negatief advies in werd uitgebracht, moet de instantie de mogelijkheid hebben haar bezwaren op het project mee te kunnen delen. Vandaar dat wordt voorzien dat bij het uitblijven of laattijdig verstrekken van een advies omwille van de civiele noodsituatie, de adviesinstantie haar mogelijkheid om beroep in te stellen, niet verliest.

Michiel Deweirdt, advocaat

Odigo advocaten kan u ook in deze corona-tijden bijstaan bij vergunningsaanvragen en beroepen inzake omgevingsvergunningen.