1.
Het nieuwe KB is van toepassing op alle bemiddelingsovereenkomsten inzake de verkoop, verhuur, aankoop en huur van onroerende goederen.
Hierdoor is het KB niet enkel van toepassing op vastgoedmakelaars, zoals tot nu toe het geval was, maar op elke professional die vastgoedmakelaarsactiviteiten stelt. Zo regelt het KB ook de activiteiten van architecten of landmeters die bemiddelen in vastgoed. Enkel de notarissen vallen niet onder dit KB, omdat zij hun eigen deontologische regels volgen.
2.
In de bemiddelingsovereenkomst die de consument tekent, krijgt hij in principe het recht om de overeenkomst te herroepen binnen de 14 kalenderdagen.
Een dergelijk herroepingsbeding wordt door het “oude” KB Freya momenteel ook al verplicht, maar is hierin beperkt tot 7 werkdagen voor overeenkomsten gesloten binnen de onderneming (d.w.z. wanneer de consument naar de makelaar toe gaat) en 14 kalenderdagen voor overeenkomsten gesloten buiten de onderneming (d.w.z. wanneer de makelaar naar de consument toe gaat).
De consument kan echter géén beroep meer doen op zijn herroepingsrecht indien hij de uitdrukkelijke toestemming geeft om onmiddellijk uitvoering te geven aan de overeenkomst, én hij bovendien uitdrukkelijk erkent dat hij zijn herroepingsrecht verliest in geval van volledige uitvoering van de overeenkomst tijdens de herroepingstermijn. Dit kan bijv. het geval zijn indien al een huurder wordt gevonden nog lopende de herroepingstermijn.
3.
In de overeenkomst moet de datum en het precieze adres waar de overeenkomst wordt gesloten, nog steeds worden opgenomen, maar dit moet niet langer handgeschreven zijn door de consument.
De overeenkomst moet ook niet langer schriftelijk zijn opgemaakt, maar op een duurzame drager, zodat er kan worden ingespeeld op technologische vooruitgang.
De term ‘duurzame drager’ wordt in het KB verder nog gebruikt o.a. in het kader van de rapportering van de makelaar aan de consument en het uitbrengen van een geldig bod.
4.
Aan de bemiddelingsovereenkomst zal een lijst worden bijgevoegd met alle attesten die nodig zijn voor de gevraagde activiteit, bv. verkoop van een woning.
De makelaar mag extra kosten in rekening brengen, wanneer hij zorgt voor bepaalde documenten, zoals bijv. het EPC-attest of het asbestattest. Aan de consument moet wel steeds de mogelijkheid worden geboden om deze attesten zelf op te vragen.
Als de makelaar de attesten opvraagt, zal de consument hiermee in de overeenkomst per attest moeten instemmen.
De prijs voor deze bijkomende prestaties moet voor de consument duidelijk zijn. Er zijn verschillende mogelijkheden om de prijs overeen te komen; dit kan gaan om een forfaitair bedrag of een berekeningswijze indien de exacte prijs nog niet gekend is. De makelaar mag een bijkomende kost aanrekenen voor de moeite, maar dit moet in verhouding staan.
5.
De opzegtermijn bij overeenkomsten van onbepaalde duur is niet vastgelegd in het KB Freya. Het nieuwe KB bepaalt dat de opzegtermijn maximum twee maanden mag zijn, wanneer een overeenkomst van onbepaalde duur is afgesloten.
6.
Een beding tot stilzwijgende verlenging bij overeenkomsten van bepaalde duur is nog steeds mogelijk. De consument kan zich verzetten tegen de stilzwijgende verlenging binnen een termijn van maximum twee maanden; indien de overeenkomst is aangegaan voor drie maanden of minder, is de opzegtermijn maximaal één maand.
7.
Ten slotte is het opzegbeding, dat de consument de mogelijkheid geeft om de overeenkomst eenzijdig te beëindigen zonder enige motivering, versoepeld in het voordeel van de consument.
Een opzegvergoeding mag maximaal 50% van het voorziene tarief zijn, wanneer de overeenkomst wordt beëindigd in de eerste drie maanden na sluiting, en maximaal 25% na de eerste drie maanden na sluiting, beiden voor zover het onroerend goed niet wordt verkocht of verhuurd binnen de zes maanden na de opzegging. Bij een overeenkomst van bepaalde duur zal het opzegbeding enkel van toepassing zijn tijdens de oorspronkelijke duur van de overeenkomst, en dus niet bij verdere verlengingen.
Besluit:
Vanaf 1 februari 2024 is het nieuwe KB van toepassing op alle bemiddelingsovereenkomsten die op een onroerend goed betrekking hebben. Het vroegere KB Freya is op enkele punten aangepast en verfijnd ten voordele van de opdrachtgever-consument. De bepalingen van dit nieuwe KB zijn van dwingend recht. Afwijkende clausules in het nadeel van de consument zullen niet geldig zijn. Het is dan ook van belang om de contracten vanaf 1 februari aan te passen aan de vereisten van het nieuwe KB.